Jednym z najważniejszych czynników warunkujących dobre samopoczucie osób przebywających w pomieszczeniu jest odpowiednia jakość powietrza. Za jego właściwe parametry odpowiedzialna jest wentylacja. Definiując, można stwierdzić, iż:
Wentylacja – jest to zorganizowana wymiana powietrza realizowana poprzez jego dostarczenie i usunięcie z pomieszczeń.
W budownictwie najczęściej można spotkać się z dwoma rodzajami wentylacji: grawitacyjną (zwanej także naturalną ) oraz mechaniczną.
Wentylacja grawitacyjna – jest to proces wymiany powietrza wykorzystujący różnice gęstości powietrza wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia Prawidłowe jej funkcjonowanie, a więc zasysanie powietrza zużytego z pomieszczeń i jego wyrzucanie poprzez kanały wentylacyjne na zewnątrz, bezpośrednio uzależnione jest od kilku czynników, które występują jedynie wtedy, gdy:
- pomiędzy temperaturą zewnętrzną i wewnętrzną występuje znaczna różnica: siłą napędową wytworzenia ciągu w kominie wentylacyjnym jest różnica gęstości powietrza zimnego i ciepłego – latem więc działa wyłącznie wtedy, gdy na dworze jest wietrznie, zimą zaś jej intensywność jest zbyt duża (intensywność wentylacji rośnie liniowo w stosunku do różnicy temperatur, tzn. dwukrotny wzrost różnicy temperatury wewnątrz i na zewnątrz powoduje dwukrotny wzrost wentylacji),
- na zewnątrz jest wietrznie (intensywność wentylacji rośnie w kwadracie zmiany prędkości wiatru, tzn.dwukrotny wzrost prędkości wiatru powoduje czterokrotny wzrost intensywności wentylacji),
Wentylacja mechaniczna – jest to proces wymiany powietrza gdzie przepływ powietrza wywołany jest wentylatorem zainstalowanym na wyciągu (wentylacja mechaniczna wywiewna) lub na wyciągu i na nawiewie (wentylacja mechaniczna nawiewno -wywiewna) a najefektywniejszą wymianę powietrza w budynkach uważa się wentylacje nawiewno-wywiewną z odzyskiem ciepła (REKUPERACJE)
Na szczególną uwagę zasługuje nowatorski, coraz częściej stosowany system wentylacji hybrydowej:
Wentylacja hybrydowa – jest to system łączący niskie koszty eksploatacyjne wentylacji grawitacyjnej z niezawodnością wentylacji mechanicznej.
Doprowadzenie powietrza
Współczesne technologie budowlane dostarczają produkty o wysokiej szczelności. Dotyczy to także przenikania do pomieszczeń zarówno hałasu jak i powietrza. O ile ta pierwsza cecha jest jak najbardziej pożądana, to brak dostępu powietrza z zewnątrz może powodować niekorzystne warunki dla użytkowników.
Pomieszczenia bez prawidłowej wentylacji narażone są na:
• wzrost wilgoci, a w efekcie rozwój pleśni i grzybów,
• kondensację zanieczyszczeń toksycznych emitowanych przez meble i materiały wykończeniowe,
• niedobór powietrza potrzebnego do spalania paliwa w piecach gazowych, kominkach itp.
Każdy z wyżej wymienionych czynników, nie tylko obniża komfort użytkowania budynku, ale stanowi również bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia mieszkańców.
Elementami umożliwiającymi skuteczne dostarczenie powietrza do pomieszczeń są nawiewniki stosowane przy wentylacji grawitacyjnej, wywiewnej i hybrydowej. Są to urządzenia montowane w stolarce okiennej (nawiewniki okienne) lub w górnej części ściany zewnętrznej (nawiewniki ścienne).
Zgodnie z wymogami prawidłowej wentylacji oraz polskimi przepisami [PN-83/B-03430 Az3 2000] nawiew powietrza winien odbywać się do wszystkich pomieszczeń takich jak pokoje oraz do kuchni z oknem zewnętrznym. A wywiewane z pomieszczeń tzw. technicznych jak: łazienki, WC, garderoby,kuchnie.
Określenie sposobu i wielkość nawiewanych strumieni powietrza zewnętrznego w pomieszczeniach mieszkalnych zostało przedstawione w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690